Tắc tia sữa là trải nghiệm khủng khiếp mà bất cứ mẹ nào đang nuôi con bằng sữa mẹ cũng không muốn trải qua. Người mẹ luôn cảm thấy căng, đau tức ngực, đôi khi lan đến vùng dưới cánh tay, cơ thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao. Nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến áp xe vú rất nguy hiểm. Cùng singlemum.vn tìm hiểu nguyên nhân và mẹo hay chữa tắc tia sữa mẹ nào cũng cần biết
- Mang bầu có nên ăn chuối hay không?
- Cần bổ sung những dưỡng chất gì trước khi mang thai
- Bà bầu nên và không nên làm gì khi mang thai lần đầu
Nhận biết dấu hiệu tắc tia sữa sau khi sinh
Sau khi sinh, có mẹ, sữa về ngay nhưng cũng có mẹ phải đợi 1-3 ngày sau sữa mới về. Sữa được sản xuất từ các nang sữa, theo ống dẫn đổ về khoang chứa phía sau quần vú. Nhờ động tác bú mút sữa của trẻ, sữa sẽ được kích thích chảy ra ngoài. Tuy nhiên, trên dòng chảy này, vì một lý do nào đó làm ống dẫn bị tắc lại, sữa không thoát ra ngoài được. Tại vị trí sữa bị tắc sẽ dần đông kết lại, tạo thành cục. Đồng thời, nang sữa vẫn tiếp tục sản xuất làm cho ống dẫn sữa ngày càng bị căng giãn, chèn ép các ống sữa khác khiến tình trạng tắc tia sữa thêm tồi tệ. Nếu không xử lý kịp thời, tắc tia sữa có thể gây viêm và có mủ, thậm chí có thể dẫn tới áp xe vú.
Ngoài cảm giác căng tức bầu ngực, mẹ có thể tham khảo thêm một số dấu hiệu sau đây để nhanh chóng phát hiện tình trạng tắc tia sữa và điều trị kịp thời.
- Ngay cả khi bé đã bú mẹ, bầu sữa vẫn có dấu hiệu căng to hơn bình thường đi kèm cảm giác đau, trướng
- Khi sờ vào ngực có thể cảm thấy những khối tròn, gồ ghề, cứng và rất đau khi chạm vào
- Khi nặn hoặc hút sữa không thấy sữa chảy ra
- Mệt mỏi, sốt cao
Nguyên nhân gây tắc tia sữa
- Sau khi sinh mẹ không day đều bầu vú để sữa lưu thông, hay trong dân gian vẫn thường gọi là xuống sữa.
- Sữa mẹ tiết ra trong những ngày đầu tiên là sữa non, nhiều chất dinh dưỡng nên thường rất đặc. Nếu mẹ không cho bé bú sớm, lượng sữa non này sẽ bị ứ đọng lại, gây rắc nghẽn ống dẫn sữa
- Ống dẫn sữa cũng có thể bị tắc nghẽn nếu như mẹ bị cảm lạnh
- Chế độ ăn uống thất thường làm ảnh hưởng đến việc “sản xuất” sữa mẹ, khi lượng sữa mẹ quá nhiều hoặc quá ít.
- Nhiều trường hợp bé bú không hết, lượng sữa thừa vẫn còn gây ứ đọng, tắc sữa.
- Không vệ sinh đầu vú sạch sẽ sau khi cho bé bú, làm cho vi khuẩn xâm nhập từ bên ngoài vào hệ thống ống dẫn sữa gây nhiễm khuẩn. Khi đó ống dẫn sữa sẽ bị hẹp làm cản trở việc sữa chảy ra ngoài.
- Căng thẳng thần kinh cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tắc tia sữa.
- Đầu ti thụt vào, đầu ti quá to hoặc quá bằng phẳng sẽ gây cản trở quá trình bú mẹ của bé. Khi bé có phản xạ cắn mút đầu ti sẽ tạo nên những vết thương, vết loét. Tiếp tục cho con bú sẽ làm cho đầu ti của mẹ nứt rộng hơn, việc cho con bú trở nên khó khăn và đau đớn. Lúc này, nếu mẹ không cho bé bú đều hoặc không cho bé bú nữa sẽ dẫn đến tình trạng sữa ứ đọng nhiều gây viêm tắc tuyến vú.
Cách phòng ngừa tắc tia sữa
- Dùng khăn mềm nhúng nước ấm để vệ sinh bầu ngực và đầu vú sạch sẽ trước và sau khi cho con bú.
- Trong trường hợp bé bú không hết, mẹ hãy vắt hết sữa thừa ra để tránh trường hợp sữa đọng lại dẫn đến tình trạng tắc sữa.
- Nên cho bé bú thường xuyên, tránh để cữ bú quá lâu khiến sữa về nhiều gây ứ đọng
Mẹo chữa tắc tia sữa
- Dùng tay day, ép mạnh vào vị trí sữa bị đông kết. Nên day từ từ rồi tăng dần độ mạnh, có như vậy mới làm tan được cục sữa “cứng đầu” sâu bên trong bầu ngực.
- Nấu chung xôi nếp với hành tím, sau đó dùng vải mỏng bọc xôi vào rồi chườm trên hai bầu ngực đồng thời dùng lực ép, day đều đến khi xôi nguội.
- Dùng một quả đu đủ non, rửa sạch thái lát mỏng sau đó hơ trên lửa cho ấm. Dùng khăn mỏng bọc lại rồi đắp lên ngực, mát-xa nhẹ nhàng giúp sữa thông nhanh chóng.
- Ngay khi cảm thấy có dấu hiệu tắc sữa, mẹ có thể lấy một cái lược dày và chải đều hai bầu ngực, chải từ trong ra ngoài. Mẹo này chữa tắc tia sữa rất hiệu quả.
- Tách riêng từng lá bắp cải, hơ nóng rồi đắp lên bầu ngực và mát-xa nhẹ nhàng. Thực hiện nhiều lần cho đến khi tia sữa thông hoàn toàn.
- Lấy một vài lá mít hơ nóng, sau đó đặt lên ngực, từ từ dùng tay ấn mạnh theo chiều từ trên xuống dưới. Làm liên tục vài ngày mẹ sẽ thấy hết đau nhức, tia sữa thông và sữa bắt đầu chảy đều.
- Sử dụng một ít men rượu trộn với rượu trắng đánh cho đến khi sánh lại là được. Sau đó bôi một lớp mỏng hỗn hợp này lên hai bầu ngực rồi dùng một lớp giấy mỏng đắp lên. Lưu ý, mẹ không nên bôi lên đầu vú. Khi thấy hỗn hợp khô thì mẹ bắt đầu lấy ra và lau sạch bầu ngực.
- Sử dụng khoảng một nắm lá đinh lăng rửa sạch, sao vàng sau đó đun nước uống. Nước lá đinh lăng vừa có công dụng làm thông tia sữa, vừa giúp sữa có mùi thơm hơn. Lưu ý, mẹ không nên uống quá nhiều nước đinh lăng trong ngày.
- Nấu sơ mướp khô với gai bồ kết và củ hành, sau đó lấy nước uống liên tục từ 2-3 ngày. Tình trạng tắt tia sữa sẽ được cải thiện hiệu quả.
