Các cụ ngày xưa vẫn thường nói: “Có ăn nhạt mới biết thương mèo”. Đúng vậy, đứng ngoài cuộc mà nhìn, mấy ai hiểu hết được tình cảnh, nỗi niềm của những người mẹ đơn thân – những con người không được quyền lựa chọn cuộc sống hạnh phúc cho riêng mình, mà chính những nỗi bi kịch, trớ trêu của cuộc sống đã lựa chọn họ.
Tâm sự của bà mẹ đơn thân đi sinh con một mình
Đó là những con người bị hạnh phúc lãng quên. Đó là những con người phải đơn độc đối đầu với biết bao nhiêu thử thách từ cuộc sống.
Định kiến xã hội có lẽ là thử thách khó khăn, nặng nề nhất mà mẹ đơn thân phải đối mặt. Ở ta (đặc biệt là miền ngoài), giấy đăng kí kết hôn được coi như một tấm bằng “tiết hạnh khả phong”, ai không có mặc nhiên là đồ hư hỏng. Bởi vậy, mẹ đơn thân luôn phải chịu đựng những ánh nhìn kỳ thị, thiếu thiện cảm, những lời xì xào dè bỉu. Mẹ đơn thân, nhất là những phụ nữ xinh đẹp và thông minh bỗng dưng trở thành mối đe dọa hạnh phúc đối với những người phụ nữ đang có gia đình, bởi hiệu ứng tâm lý phòng vệ của đám đông khác giới khiến cho họ kết với nhau thành một phòng tuyến.
Ngay cả những người đàn ông không biết họ là ai cũng sẵn sàng đánh giá: “Chẳng qua là ích kỷ, sống chơi bời nên họ mới dám từ bỏ gia đình, họ đơn thân vì họ muốn tự do sống kiểu của họ thôi”. Thật khó vượt qua những định kiến xã hội nặng nề, bởi vậy mặc cảm là đương nhiên.
Mặc dù không hề có lỗi, mẹ đơn thân bắt buộc phải chịu đựng cảm giác bị kỳ thị. Họ dường như khó có thể ngẩng đầu trước ánh nhìn soi mói, dò xét, đánh giá của đám đông. Cảm giác đó thật khó chịu, cứ như thể một kẻ khác loài. Điều đó khiến mẹ đơn thân có xu hướng trầm uất, mong manh, nhạy cảm quá đỗi, sống co mình lại, hạn chế hết sức sự giao tiếp, để tránh bị tổn thương. Nỗi mặc cảm, khổ tâm đeo đẳng họ rất dai dẳng, nhiều khi suốt cả phần đời còn lại.
Rất nhiều lần trong đời, mẹ đơn thân phải đối mặt với sự ám dỗ. Một thân một mình, thân cò lận đận, không ai bao bọc chở che, họ thường gặp những lời ong bướm lả lơi, thậm chí là thái độ sàm sỡ. Cảm giác bị xúc phạm, bị tổn thương khiến mẹ đơn thân có đủ sự kiêu hãnh để không rơi vào bất kỳ sự rủ rê nào. Nhưng phải cảnh giác với những cám dỗ từ tình cảm, một sự quyến rũ đội lốt tình cảm rất dễ đánh gục mẹ đơn thân vốn đang lẻ loi đơn độc và thiếu thốn tình yêu thương. Và khi đã vướng vào những mối liên hệ không vững bền ấy, tổn thương, sụp đổ còn nặng nề hơn khi vừa đổ vỡ cuộc sống gia đình.
Thử thách nuôi dạy con cũng không kém phần khó khăn. Mẹ đơn thân một mình nuôi dạy con, vừa phải làm cha, vừa phải làm mẹ. Nuôi dạy con cho nên người không phải là chuyện dễ. Vì mặc cảm tội lỗi với con, khiến con phải thiệt thòi, nên mẹ đơn thân có xu hướng thương con hơn mức bình thường, bởi họ hiểu rằng, chỉ có thể bù đắp cho con thật nhiều bằng lòng yêu thương mới có thể phần nào làm vơi đi những hụt hẫng, thiếu thốn mà đứa trẻ phải trải qua. Bởi vậy, mẹ đơn thân luôn kiên cường vượt lên để mình và con mình không thua kém người khác, và có một chút ngầm tự khẳng định bản thân với mọi người, với gia đình chồng cũ. Để nuôi dạy được con thành một con người hiểu biết, vững vàng, chững chạc, tự chủ và bản lĩnh, sống có trách nhiệm, mẹ đơn thân phải cố gắng gấp đôi người bình thường.
Không thể đếm hết những lúc chạy ngược chạy xuôi vừa lo công việc, vừa lo đón con, những đêm một mình thức trắng để trông con bệnh, nước mắt đầm đìa vì tủi thân. Không thể kể hết nỗi vất vả để lo cho con được đầy đủ, sung túc như con nhà người khác. Không thể miêu tả nỗi đau thắt lòng khi trông thấy con lủi thủi, đơn độc, không được sum vầy ríu rít như trẻ nhà người ta. Nhưng trước mắt mọi người, mẹ đơn thân luôn ngẩng cao đầu. Nước mắt chảy ngược vào trong, bao nhiêu tủi cực vất vả không hé răng than thở với ai, kêu thì ai thương. Mẹ đơn thân sợ nhất lòng thương hại. Nhiều người nói mẹ đơn thân sống thật kiên cường, nghị lực, có biết đâu rằng họ khát khao biết bao hạnh phúc của người phụ nữ đó là được yêu thương, đùm bọc, chở che.
Không kể xiết những hy sinh thầm lặng của mẹ đơn thân. Mẹ đơn thân thương con hơn ai hết, nên dám bỏ qua những cuộc vui, những hội hè gặp gỡ, để ở nhà với con. Sợ con phải sống trong tình cảnh chia năm sẻ bảy, mẹ đơn thân dám hy sinh cả hạnh phúc, tình yêu của mình, nếu như thời điểm chưa thực sự thích hợp để cho con được hưởng tình thương trọn vẹn. Tất cả để bù đắp cho sự thiệt thòi của con. Chỉ khi đã yên tâm về sự trưởng thành của con, hay đã tin tưởng hoàn toàn rằng con cũng được yêu thương đầy đủ, mẹ đơn thân mới nghĩ đến hạnh phúc của chính mình.
Mẹ đơn thân có những nỗi lo âu, sợ hãi của riêng mình. Sợ yêu, đã tổn thương một lần rồi, nên luôn dè chừng sợ hãi, khác nào con chim đã một lần phải tên, thấy cành cong cũng hoảng hốt. Mẹ đơn thân có xu hướng không tin rằng mình may mắn trong tình yêu, cũng không tin có người đàn ông nào có thể đem đến hạnh phúc cho mình, cho con mình, bởi vậy mà lựa chọn sống một mình dường như là lựa chọn an toàn nhất. Mẹ đơn thân cũng luôn lo âu sợ hãi những rủi ro bất trắc, hiểm họa khôn lường có thể ập đến bất cứ lúc nào. Sợ rằng sự rủi ro ập đến khi con chưa đủ lớn, sợ những bất trắc có thể khiến cho tâm nguyện không thể hoàn thành, bởi trách nhiệm lớn lao đối với gia đình và con cái. Vì thế, các con của mẹ đơn thân thường được dạy sớm tự lập, suy nghĩ cũng già giặn hơn, sống có trách nhiệm hơn.
Thế nhưng, trong thực tế không phải người mẹ đơn thân nào cũng vậy. Nhất là thời hiện đại, cái nhìn của xã hội đã phần nào cởi mở hơn và phụ nữ ngày càng độc lập và bản lĩnh hơn. Họ nhận ra rằng “mình có giá trị riêng của mình, rằng nhiều người có gia đình đàng hoàng chưa chắc đã sống vững vàng như mình”. Đó là lúc họ bắt đầu hòa mình với xã hội, tự tin ngẩng cao đầu, xóa bỏ mọi rào cản trói buộc bởi tâm lý.
Nghĩ cho cùng, không ai muốn trở thành mẹ đơn thân, muốn trải qua con đường chông gai mà đơn độc này. Để sống vững vàng và làm một chỗ dựa vững chắc cho con, mẹ đơn thân cần phải thực sự mạnh mẽ, dám đối mặt với những định kiến xã hội, vượt qua những thử thách mà số phận đặt ra, kiêu hãnh với những giá trị bản thân. Biết yêu mình, biết tạo ra niềm vui từ những điều nho nhỏ giản dị, như một bữa ăn sum họp bạn bè, những bức hình lưu giữ lại những khoảnh khắc đẹp, những chuyến đi cùng con và người thân… mẹ đơn thân sẽ thấy cuộc sống cũng nhẹ nhàng và thật đáng yêu.
Medonthan
